[euskarazko hitzak bila Nola Erran hiztegiaren barnean]

euskarazko hitzetan

perdre

perdre /pɛʀdʀ(ə)/ // 1 verbe transitif
a)
galdu galdü (ZU) gal ukan (BL)
nous sommes en train de perdre cette guerre
gerla hau galtzen ari dugu gerla honen galtzen ari gira (ZU)
lorsqu'ils ont perdu la partie, moi j'ai perdu mon pari; et les miens leur argent
haiek partida galtzearekin nik parioa galdu, etxekoek beren dirua
en agissant ainsi, vous perdez tout
hola eginez, dena gal duzu
l'ennemi s'est efforcé de récupérer les territoires perdus avec ses meilleures troupes; mais, quels que soient leurs efforts, ce qu'ils ont perdu est perdu pour eux
etsaia galdu lurra beretu nahiz ari da bere tropa hoberenekin bermatuz; haatik, galdua gal dute, nahi duten indarra eginik ere
 = égarer galdu galdü (ZU)
j'ai perdu votre livre
zure liburua galdua dut zure libürüa galdü düt (ZU)
 + habitude galdu galdü (ZU) utzi
perdre l'habitude de faire qch
zerbaiten egiteko usaia galdu zerbaiten egiteko kostüma galdü (ZU)
volontairement zerbaiten egiteko usaia utzi
il a perdu son père à la guerre
aita gerlan galdua du aita gerlan hil zaio
j'ai perdu le goût de rire
irri egiteko gogoa galdu dut erri egiteko gogoa galdü düt (ZU) irri egiteko gogoa joan zait
n'avoir rien à perdre
deus galtzeko(rik) ez izan deüs galtzekorik ez üken (ZU)
le Président perd trois points dans le dernier sondage
lehendakariak hiru puntu galtzen ditu azken inkestan
perdre sa page
en lisant orrialdea galdu
perdre du poids
pisua galdu pezü galdü (ZU)
chaque jour une personne de tant de kilos peut absorber tant de calories; si elle dépasse cette quantité, elle grossit, si elle ne l'atteint pas, elle perd du poids
egun oroz honenbeste kiloko presuna batek honenbeste kaloria beretzen ahal ditu; kopuru hori gainditzen badu, gizentzen da, ez bada hartara heltzen, pisua galtzen du
perdre l'appétit
jateko gogoa galdu apetitua galdu (BL) (lag.ar.)
perdre la mémoire/la vie
memorioa/bizia galdu
perdre l'équilibre
oreka/plomua galdu
perdre espoir/patience
esperantza/pazientzia galdu
il perd son pantalon
galtzak erortzen zaizkio pantaluak erorten zaitzo (ZU)
b)
 = gaspiller
 + temps, peine, argent galdu galdü (ZU)
il était allé en Amérique sur la requête de son père, et il n'y perdit pas son temps
aitaren manuz joana zen Ameriketara, eta ez zuen han denborarik galdu
tu as du temps/de l'argent à perdre!
denbora/dirua badun galtzeko!
sans perdre une minute
minutu bat galdu gabe minüta bat galdü gabe (ZU)
 = abîmer
 + aliments andeatu gastatü (ZU) funditu (BL) hondatu (MD)
grace à lui vos aliments ne se perdront pas et resteront très frais
hari esker zure jatekoak ez dira andeatuko eta arras fresko egonen dira hari esker zure janariak ez dütüzü gastatüko eta zinez fresk egonen dütüzü (ZU)
c)  = manquer
 + occasion galdu galdü (ZU)
il n'a pas perdu une miette de la conversation
ez du elkarrizketatik miko bat ere galdu
il ne perd rien pour attendre!
noizbait ordaina bilduko du hark ere!
rien n'est perdu!
deus ez da galdurik!
d)
 = porter préjudice à galdu galdü (ZU)
son ambition l'a perdu
handinahikeriak galdu du
ta bonté te perdra! ironique
hire bihotz onak galduko hau! hire bihotz honak galdüko haü (ZU)
e) locutions
perdre le nord familier
iparra galdu burua galdu bürüa galdü (ZU)
il ne perd pas le nord familier
ez du burua galtzen
perdre les pédales familier
 = s'affoler burua galdu
perdre ses moyens
(nork bere) ahalak galdu
perdre la tête
 = s'affoler burua galdu burutik joan burutik aldaratu zorobilatü (ZU)
toutes ces choses me font perdre la tête
zorobilatzen naüe ni gaüza horiek orok (ZU)
 sujet:vieillard burua galdu xoxotu (BL) (lag.ar.)
nous avons longtemps vécu sans connaître ce terme d'Alzheimer et j'entends aujourd'hui que des personnes âgées perdent la tête
Alzheimer hitz hori gabe bizi izan gara luzaz eta orain adin bateko jendea xoxotzen dela entzun dut
2 verbe intransitif
galdu
vous y perdez
dans une transaction galtzetan ari zara galtzaile zara
3 se perdre verbe pronominal
a)
 = s'égarer galdu galdü (ZU) galdurik ibili
se perdre dans les détails
xehetasunetan galdu
je m'y perds
galdurik nabil
b)
 = disparaître galdu desagertu desagertü (ZU)
 sujet:coutume galdu galdü (ZU)
bien que d'anciennes coutumes de carnaval se soient perdues, l'esprit joyeux d'antan est toujours là
inauterietako usaia xahar batzuk galdu badira, lehengo gogo alegera hura beti bizi da
si ses travaux avaient circulé entre les mains de tous, notre basque ne se serait pas perdu dans la mesure qu'il s'est perdu
haren lanak ororen eskuetan ibili balira, ez zitzaigun euskara galdu zaigun haina galduko
se perdre dans la foule
jende ostearen erdian galdu
c)
 + denrées andeatu galdu galdü (ZU)