[euskarazko hitzak bila Nola Erran hiztegiaren barnean]

euskarazko hitzetan

gagner

gagner /ɡaɲe/ // 1 verbe transitif
a)
 = acquérir irabazi
à l'avenir également il nous faudra gagner le respect de nos droits par notre force et notre travail
geroan ere gure eskubideen errespetua gure indarraz eta lanaz irabazi beharko dugu
avec quinze mille francs, il pouvait en gagner cent mille
hamabost mila liberarekin, ehun mila irabaz zitzakeen
gagner sa vie
bizibidea atera ogia irabazi
elle gagne bien sa vie
ontsa irabazten du
elle gagne bien familier
ongi pagatua da paga ona du ontsa irabazten du
gagner de l'argent
par le travail dirua/sosa irabazi
dans une affaire dirua/sosa egin
il ne gagne pas des mille et des cents familier
ez du hainbeste irabazten ez du fortunarik irabazten
gagner sa croûte familier
bizibidea atera ogia irabazi
j'ai gagné ma journée! ironique
ez nuen beste beharr(ago)ik!
b)
 = mériter merezitu merexitü (ZU)
il a bien gagné ses vacances
ontsa merezituak ditu bere bakantzak ontsa merexitürik dütü bere bakantzak (ZU) ez ditu segurki ebatsiak bere bakantzak
c)  = acquérir par le hasard
 + prix irabazi
gagner le gros lot
sari potoloa irabazi
d)
 = obtenir irabazi bildu bildü (ZU) lortu
le groupe s'est ressaisi après avoir gagné de nouveaux marchés
taldea berriz azkartzen hasia da merkatu berriak bildurik
avoir tout à gagner et rien à perdre
dena irabazteko izan eta deusik ez galtzeko
chercher à gagner du temps
 = temporiser denbora irabazi beharrez ibili
cela fait gagner beaucoup de temps
horri esker denbora anitz irabazten da
gagner de la place
leku gehiago egin
c'est toujours ça de gagné!
den hori ere hartzeko on! dena hon! (ZU)
je n'y ai gagné que des ennuis
ez dut nahigaberik baizik kausitu
e)  = augmenter de
gagner dix centimètres
 sujet:plante, enfant hamar zentimetroz handitu hamar zentimetraz handitü (ZU)
l'indice CAC 40 gagne 4 points
CAC 40 indizeak 4 puntu irabazi ditu
il a gagné 3 points dans les sondages
3 puntu irabazi ditu inkestetan
f)
 = être vainqueur de irabazi eraman joan
ce n'est pas gagné d'avance
ez da batere aitzinetik egina
ils ont gagné la guerre
gerla irabazi dute
nous avons gagné la finale/le match
finala/partida irabazi dugu
gagner haut la main
airez aire irabazi partida airez aire eraman
ils ont gagné la première manche haut la main
airez aire eraman dute lehen zatia
g)  = se concilier
gagner la confiance de qn
norbaiten konfiantza irabazi
gagner qn à sa cause
norbait (nork) bere kausara bildu norbait gogatü (ZU)
quoiqu'il en coûte, je dois la gagner à ma cause et ensuite l'épouser
zer nahi kostarik, behar diñat hura gogatü bai eta gero harekila ezkontü (ZU)
h)
 = envahir hedatu hedatü (ZU)
le feu gagna rapidement les rues voisines
sua laster hedatu zen ondoko karriketara
la grève gagne tous les secteurs
greba arlo guzietara hedatzen ari da greba sail güzietara hedatzen ari da (ZU)
i)
 = atteindre (norabait) joan
au coin de la rue, il posa le pied à terre pour gagner les boulevards
karrika izkinan, oina lurreratu zuen hiribideetara joateko
gagner le large
itsas zabalera atera itsas zabaleala joan (ZU)
gagner du terrain dans une poursuite
hurbildu hüilantü (ZU) tartea ttipitu artea ttipitü (ZU)
2 verbe intransitif
a)
 = être vainqueur irabazi
gagner aux courses
zaldi lasterketetan irabazi
il gagne sur tous les tableaux
sail guzietan irabazle da
b)  = trouver un avantage
vous y gagnez
zure abantailetan da
qu'est-ce que j'y gagne?
zer abantaila dut nik horretan? zer dut irabazteko horretan?
tu aurais gagné à te taire!
hobe eginen huen ixilik egon bahintz! hobeki eginen hüan ixilik egon bahintz (ZU)
elle a gagné au change
tratuan irabazi du
c)  = s'améliorer
ce vin gagnera à vieillir
arno hau zahartzearekin ez da hobetuko baizik
il gagne à être connu
merezi du (hobeki) ezagutua izatea merexi dü ezagütürik izatea (ZU)
d)  = s'étendre
 sujet:incendie, épidémie hedatu hedatü (ZU) zabaldu zabaltü (ZU)