[euskarazko hitzak bila Nola Erran hiztegiaren barnean]

euskarazko hitzetan

de

de // 1 préposition
a)
provenance -tik
l'oiseau s'est échappé de la cage
txoria kaiolatik ihesi joan da
il arrive du Japon
Japoniatik heldu da
je l'ai vu en sortant de la maison
etxetik ateratzean ikusi dut
de lieu indiquant la provenance -ko -tikako (BL) -tiko (MD)
l'avion de Londres
Londrestikako hegazkina Londresko hegazkina
b)
de lieu -ko
les magasins de Bayonne
Baionako saltegiak
nous recevons des amis du Canada
Kanadako adiskide batzuk heldu zaizkigu
les voisins du 2ème étage
2. estaiko auzoak
c)
destination -ko -rako
l'avion de Bruxelles
Bruselako hegazkina Bruselarako hegazkina
la route de Mauléon
Mauleko bidea Maulerako bidea
d)
appartenance -en
la maison de David
Daviden etxea
la maison de notre ami
gure adiskidearen etxea
un ami de la famille
familiaren adiskidea
un ami de mon père
ene aitaren adiskidea
e) contenu
une bouteille de vin
arno botila ardu botila bat (ZU)
une pincée de sel
gatz birbira bat gatz erhitara bat (ZU)
une collection de timbres
timbre bilduma (BL) zigilu bilduma (BL)
f) matière
un vase de cristal
kristalezko loreontzia
une table de chêne
haritzezko mahaia
g) qualité
un homme de goût
gustu oneko gizona
quelque chose de beau
zerbait eder/ederrik
pourtant nous avons aussi vu quelque chose de beau
haatik zerbait ederrik ikusi ere badugu
je n'ai rien trouvé d'intéressant parmi les papiers que j'ai reçus
hartu ditudan paperetan deus interesgarririk ez dut aurkitu
h)
agent -en
un film de Fellini
Felliniren film bat
un concerto de Brahms
Brahmsen kontzertu bat
c'est de qui?
nork egina da?
ce poème n'est pas de moi
olerki hori ez dut nik egin olerki hori ez da nik egina
i)  = avec
il l'attrapa de la main gauche
esku ezkerraz harrapatu zuen
marcher d'un pas lent
urrats xehean/geldian ibili
rougir de honte
ahalkez gorritu
être fatigué de répéter
errepikatzeaz akitua izan
couvert de boue
lohiz estalia
j)  = par
il gagne 15€ de l'heure
orenean 15 € irabazten du
k)  = durant
de jour
egunaz
de nuit
gauaz
3 heures du matin
goizeko 3ak
je ne l'ai pas vu de la soirée
ez dut gau guzian ikusi
l) locutions
il y a deux verres de cassés
badira bi baso hautsiak
j'ai une semaine de congé
aste bat opor badut
il est d'une bêtise!
zer zozoa den!
tu as de ces idées!
hauxe ideiak dituanak!
le jour de Noël
Eguberri eguna
cette saleté de temps
aro zikin hau
la ville de Paris
Pariseko hiria
le mois de juin
ekaineko hilabetea
une pièce de 6
6 m²ko gela
un enfant de 5 ans
5 urteko haurra
un voyage de trois jours
hiru eguneko bidaia
il y aura une attente de quelques heures
zenbait orenez igurikatu beharko da
un chèque de 100
100 €ko txekea
il est professeur d'anglais
ingeleseko irakaslea da
de ... à:
...-tik ...-ra ...-tik ...-ala (ZU)
de chez moi à la gare, il y a 5km
etxetik geltokira 5 km dira
du 2 au 7 mai
maiatzaren 2tik 7ra
les enfants de 9 à 12 ans
9 eta 12 urte arteko haurrak
de ... en:
...-z ... ...-tik ...-ra ...-tik ...-ala (ZU)
il va de village en village
herriz herri ibiltzen da
de jour en jour
egunez egun egunetik egunera egünetik egüneala (ZU)
le nombre diminue d'année en année
kopurua urtetik urtera ttipitzen da
nous allions de surprise en surprise
ustekabez ustekabe genbiltzan
2 article
a) affirmation
au déjeuner, nous avons eu du poulet
bazkaltzeko, oilaskoa izan dugu
j'ai du travail à faire
badut lana egiteko
j'ai des voisins charmants
auzo xarmantak ditut
boire de l'eau
ura edan
ils vendent des pommes
sagarrak saltzen dituzte
il mange des biscuits toute la journée
egun guzia bixkotx jaten ari da
elle a de jolies mains
esku politak ditu
il portait des lunettes
betaurrekoak bazituen
il a joué du Chopin
Chopinen musika jo du
cela demande de la patience
horrek pazientzia galdatzen du
c'est du vol!
hori ohointza da!
j'ai acheté des pommes
sagarrak erosi ditut
b) interrogation, hypothèse
accepteriez-vous de l'argent liquide?
diru idorra onartuko zenuke?
as-tu de l'argent?
badun dirurik?
as-tu rencontré des randonneurs?
ibiltaririk kausitu duk?
si tu achètes du vin, j'en prendrai aussi
arnorik erosten badun, nik ere hartuko dinat
s'il y a des problèmes
trabarik/arazorik agertzen bada
tu veux de l'aide?
laguntza nahi duk?
voulez-vous des œufs?
arroltzerik nahi duzu? arroltzeak nahi dituzu?
vous ne voulez vraiment pas de vin?
egiazki, ez duzu arnorik nahi?
c) pas ... de ...:
ez ....-ik
je n'ai pas acheté de pommes
ez dut sagarrik erosi
je n'ai pas de voisins
ez dut auzorik
il n'y a pas de pain
ez da ogirik

/de/ nom masculin
a)
dé (à coudre)
titare ditare (ZU)
b) (Jeux)
dado
dés (à jouer)
dadoak
jouer aux dés
dadoetan jostatu dadoetan txostakatü (ZU)
les dés sont jetés
erabakia hartua da, ez da gibelera bihurtzerik erabakia hartürik da, ez da gibel arra jiterik (ZU)
couper des carottes en dés
pastanagreak kubo ttipitan pikatu