[euskarazko hitzak bila Nola Erran hiztegiaren barnean]

euskarazko hitzetan

dépasser

dépasser /depɑse/ // 1 verbe transitif
a)
 = aller plus loin que iragan pasatu aitzinatu aitzinatü (ZU) gibelean utzi gibelean ützi (ZU)
je ne crois pas avoir dépassé les limites de la sagesse
ez dut uste zuhurtziaren mugetarik hara iragan naizen
nous avons dépassé l'auberge
ostatua pasatu dugu ostatüa iragan dügü (ZU)
vous, vous êtes allé en avant de la borne, vous avez dépassé la limite
zuk xedea aitzinatu duzu, marra iragan duzu
 = passer devant
 + véhicule, personne aitzindu aitzinera iragan aitzineala iragan (ZU) aitzinera pasatu aurreratu (MD) (zah. eta g.g.er.)
la file de voitures avançait par à-coups, dépassant les piétons parfois, étant dépassée par ceux-ci d'autres fois
beribil lerroa bazihoan, geldi eta abia, batean oinezkoak aitzinduz, bestean hauek aitzinera pasatuz
ce misérable, sur son cheval au galop, avait dépassé le carrosse du roi
miserable hark, zaldiz galopan, erregeren karroza aitzindu zuen
b)  = excéder
gainditu gaintitü (ZU) iragan xitu (BL) (zah.)
c'est le mal le plus grand grave, le plus préjudiciable, qui surpasse, dépasse tous les autres et les faits oublier
hau da kalterik handiena, galgarriena, eta beste guztiak xitzen, iragaten, eta ahantzarazten dituena
dépasser qch en hauteur/largeur
zerbait baino gorago/zabalago izan
il nous dépasse en sagesse
gu baino zuhurrago da
dépasser en nombre
gehiago izan haboro izan (ZU) kopuruz nagusi izan
ils vous dépassent en nombre
zuek baino gehiago dira [euskarazko testua] kopuruz nagusi dituzue
tout colis qui dépasse 20kg
20 kilo gainditzen duen edozein pakete 20 kilo gaintitzen düan zoin nahi paket (ZU)
la réunion ne devrait pas dépasser trois heures
bilkurak ez luke hiru oren baino gehiago iraun behar bilkürak ez lüke hiru oren beno haboro iraün behar (ZU)
ça va dépasser 100
100 € baino gehiago izanen da
"ne pas dépasser la dose prescrite"
"gomendadua den dosia ez gaindi" "gomendatürik den dosia ez gainti" (ZU)
c)  = surpasser
 + valeur, prévisions gainditu gaintitü (ZU) iragan
nous avons dépassé les objectifs espérés
hastapeneko esperantzak gainditu ditugu
 + rival (norbaiti) nagusitu (norbaiti) nausitü (ZU)
dépasser qn en intelligence
norbaiti adimenduz nagusitu
sa bêtise dépasse tout ce qu'on peut imaginer
haren zozokeriak asma daitezkeen muga guziak gainditzen ditu
les résultats ont dépassé notre attente
guk uste baino emaitza hobeak izan dira
cela dépasse toutes mes espérances
horrek ene itxaropen guziak gainditzen ditu
cela dépasse mes forces
ene ahalez gorago da hori
d)  = outrepasser
 + attributions -z haratago joan (zerbaiten) mugak gainditu
si vous faisiez cela, vous dépasseriez les attributions qui vous sont données par la loi
hori eginez, legeak ematen dizkizuen ahalmenak baino haratago zindoazkete hori eginez, legeak ematen dizkizuen ahalmenen mugak gaindi zenitzakete
 + crédits gainditu
il a dépassé les bornes
mugak gainditu ditu
les mots ont dû dépasser sa pensée
hitzak pentsamendua baino urrunago joan zaizkioke hitzak pentsamentüa beno hürrünago joan zaizkeo (ZU)
cela dépasse mes forces
hori ene ahalez kanpo da
e)  = dérouter
ça me dépasse!
ezin ulertuzkoa zait! nehondik ez dirot konpreni!
2 verbe intransitif
a)
 sujet:véhicule aitzindu aurreratu (MD)
"défense de dépasser"
"aitzintzea debekatua"
b)  = faire saillie
 sujet:bâtiment, planche, balcon, rocher, clou atera
notre maison dépasse l'alignement des autres bâtiments
gure etxea beste eraikinen lerrotik aitzina ateratzen da
 sujet:jupon ageri izan
son jupon dépasse de sa robe
zaiazpikoa soinekoaren azpitik ageri zaio
 sujet:chemise azpitik ageri atera
ta chemise dépasse
hire atorra azpitik ageri duk
3 se dépasser verbe pronominal
(nork bere) ahalen mugak gainditu / gibelatu
il ne parvient pas à se dépasser
ez daki bere ahalen mugen gainditzen