bola
petanka bola
jouer aux boules
boletan ari izan
jouer à la boule
(Casino)
bolan jokatu
roulé en boule
animal
biribilkatu
–
biribilkatü
(ZU)
paquet
biribilean bildu

un journal, roulé en boule, traînait par terre
berrikari bat, biribilean bildua, lurrean zen
être en boule
familier
sujet:personne
haserre izan
–
sumindua izan
–
kexü izan
(ZU)

se mettre en boule
sujet:hérisson
biribilkatu
le hérisson se met en boule à l'approche de danger
lanjera sentitu orduko sagarroia biribilkatzen da
ulitxetan/ulitxekin izan
(lag.ar.)
–
üilüek hartürik izan
(ZU)

que viennent-ils faire ceux-là? nous énerver? qu'ils n'usent pas de telles paroles avec moi, je suis en boule maintenant
zertara heldu dituk horiek? gure nardatzera? ez ditzatela enekin holako solasak erabil, ulitxetan nauk gero orain
ça me met en boule
familier
erotzen nau horrek
trunpilo
(BL)
–
koskor
j'ai les boules
très familier
= anxieux
hesteek korapilo bat egiten didate
–
zainetan niz
(ZU)
= furieux
zinez haserre naiz

ça fout les boules
très familier
= ça angoisse
izitzen du biziki
–
lazten dü
(ZU)
= ça énerve
erotzekoa bada

perdre la boule
burutik joan
–
bürütik joan
(ZU)

la femme se met debout sur ses deux jambes et se met à danser, comme si elle avait perdu la boule
emaztea zutitzen da bi zangoen gainera, eta hasten da jauzika dantzan, iduri zuela burutik joana
coup de boule
très familier
buru ukaldi
–
bürü kaldü
(ZU)
–
burukada
(MD)

kristalezko bola
loto bola
yeux en boules de loto
begi handi, biribil-biribilak
elur pilota
–
elür pelota
(ZU)

faire boule de neige
handituz joan
–
handitzez joan
(ZU)

ogi opil
bonba kirastun
–
bola ürrintzütü
(ZU)

beharri tapa/tapoi
(BL)
–
belarri tapa/tapoi
(MD)
(zab.)