[euskarazko hitzak bila Nola Erran hiztegiaren barnean]

euskarazko hitzetan

baisser

baisser /bese/ // 1 verbe transitif
a)
apaldu apaltü (ZU) jautsi (BL) beheititu (BL) beheratu jaitsi (MD)
une fois le rideau baissé
au théâtre oihala apaldu orduko oihala jautsi bezain laster
baisser la tête
burua apaldu
qui fera baisser la tête à ce monsieur ?
nork apalaraziko dio jaun horri kukurusta?
baisser les yeux
begiak apaldu begiak beheititu
elle entra, les yeux baissés
sartu zen, begiak apalik
baisser les bras figuré
etsitu etsitü (ZU) amore eman () utzi
quand vous êtes atteint d'un mal, quel qu'il soit, ne paniquez pas, ne baissez pas les bras
gaitz bat denean, edozein izan dadin, ez burua gal, ez etsi ere
b)
[ chauffage, éclairage, radio, son, voix] apaldu eztitu
 + voix apaldu
baisser le feu (Cuisine)
sua apaldu sua eztitu
c)
 + prix apaldu apaltü (ZU) beheititu (BL) merkatu merkatü (ZU) jaitsi (MD)
faire baisser la tension/le chômage
tentsioa / langabezia gutitu
2 verbe intransitif
a)
 sujet:température, prix, baromètre, Bourse apaldu beheititu (BL) jautsi (BL) jaitsi (MD)
parfois la température baissait tout à fait au-dessous de zéro
batzuetan tenperatura zero azpira arras jausten zen
et les prix également ne baisseront pas, au contraire ils continueront à augmenter
prezioak ere ez dira aise apalduko, izatekotz aitzina goratuko
 sujet:pression arindu ahuldu
 sujet:marée behera joan beheratu
 sujet:eaux jautsi (BL) apaltü (ZU) jaitsi (MD)
 sujet:réserves, provisions ttipitu (BL) ttipitü (ZU) gutitu (BL) apürtü (ZU)
nos provisions baissent
erresalbuak ttipitzen ari zaizkigu anoa apürtzen ari zaikü (ZU)
 sujet:popularité (onespen maila) ttipitu (BL) (omen ona) histu
la popularité du premier ministre a baissé
lehen ministroaren onarpen maila ona ttipitu da
 sujet:soleil sartzera joan
le soleil baissait
eguzkia sartzera zihoan
b)
[vue] (bista) laburtu (bista) labürtü (ZU)
sa vue a beaucoup baissé
bista biziki laburtu zaio
[mémoire] galdu
ma mémoire baisse
memorioa ttipituz/ahulduz doakit
[forces] galdu ttipitu
ses forces ont baissé et il n'a plus le courage d'antan
indarrak ttipitu zaizkio eta kuraia ere ez lehengo bera
[santé] galdu mendratu (BL) ahuldu (g.er.)
 sujet:talent galdu
le jour baisse
eguna apaltzen ari da laster ilunabartzen hasiko da
3 se baisser verbe pronominal
pour éviter
pour ramasser, pour éviter ukurtu (BL) konkortu konkortü (ZU) makurtu küpüstü (ZU)
il n'y a qu'à se baisser (pour les ramasser)
aski du ukurtzea (biltzeko)
à chaque fois, il baissait la tête de côté, serrait l'extrémité du violon entre le cou et la joue et en faisait sortir un son doux
aldi bakotx, bürüa saihets küpüstü eta arrabitaren pünta lepoaz eta maxelaz tinkatzen züan eta oihü ezti bat lüzarazten zeion (Case) (ZU)