[chercher des mots basques à l'intérieur du dictionnaire]

aux mots basques

tour

tour /tuʀ/ nom masculin
a)
 = excursion, parcours itzuli ützüli (ZU) bira üngürü (ZU)
levant les épaules, les quatre jeunes commencèrent à monter la pente dans l'intention de faire un tour jusqu'à Izpegi
sorbaldak altxatuz, patarrari gora lotu ziren lau gazteak, Izpegiraino behar zutela itzuli bat egin
 = promenade
à pied, en voiture, en vélo itzuli ützüli (ZU) üngürü (ZU)
comme il lui fallait passer toute la journée assis, avant de partir au travail, il devait faire un tour à pied
egun guzia jarririk iragan behar baitzuen, lanera joan aitzin oinez itzuli bat egin behar zuen
allons faire un tour à pied
goazen oinez itzuli baten egitera goatzan hoinez üngürü baten egitera (ZU)
allons faire un petit tour à pied
goazen oinez itzuliño baten egitera
faire un tour de manège
bira-biran itzuli bat egin
faire un tour en ville
hirian/hirira itzuli bat egin
faire un tour en Italie
Italian barna itzuli bat egin
le tour du parc prend bien une heure
parkearen itzulia egiteko oren bat segurik behar da
on en a vite fait le tour
de lieu horren itzulia laster egina da horren üngürüa zale eginik da (ZU)
de livre, théorie hori laster ikusia da hori zale ikusirik da (ZU)
faire le tour de:
 + forêt, pays -ko itzulia egin
le couplet ou le bon mot du bertsolari fera le tour du village aussi sûrement que la parole du prêtre
apezaren solasak bezain segur eginen du herriko itzulia, bertsolariaren zirtoak edo koblak
 + possibilités (aukera guziak) batbederazka ikusi
 + problème azaroaren itzulia egin
faire le tour du cadran
 sujet:aiguille ordulariaren itzulia egin ordülariaren üngürüa egin (ZU)
 sujet:dormeur hamabi orenez lo egin
faire le tour du monde
munduaren itzulia egin
la route fait le tour de leur propriété
bideak haien etxaldea inguratzen du
je vais te faire faire le tour du propriétaire
etxe inguruak erakutsiko dizkinat
faire le tour des invités
gomiten itzulia egin
la plaisanterie a fait le tour de la table
arraileriak mahaiaren itzulia egin du arraileriak mahainaren üngürüa egin dü (ZU)
faire un tour de:
faire un tour d'Europe
Europako itzulia egin
ils ont fait un tour du monde en bateau
munduaren itzulia itsasontziz egin dute
b)
dans un ordre, une succession aldi txanda (zab.)
c'est votre tour
zure aldi da
à ton tour de jouer
haren aldi jostatzea hire aldi jokatzea (ZU)
(Échecs) (Dames)
haren aldi jokatzea
passer son tour
(nork) bere aldia utzi
parler à son tour
(nor) bere aldian mintzatu
attends, tu parleras à ton tour
hago, hire aldian mintzatuko haiz
chacun son tour!
bakoitza(k) bere aldi!
nous le faisons chacun à notre tour
bakoitzak gure aldian egiten dugu
c'est à notre tour de parler
gure aldi da mintzatzea
à qui le tour?
noren aldi da?
votre tour viendra
zure aldia jinen da
à tour de rôle:
aldizka txandaka (zab.)
ils sont de garde à tour de rôle
zaintzako dira, aldizka
tour à tour:
batean... bestean
le temps était tour à tour pluvieux et ensoleillé
aroa batean euritsu, bestean eguzkitsu zen aroa batean ebitsü, bestean ekitsü zen (ZU)
elle était tour à tour optimiste et désespérée
batean baikor, bestean etsitua zen
c)
de compétition itzuli ützüli (ZU) haitada (BL)
au premier tour de la Coupe d'Europe
Europako koparen lehen itzulian
d)
de élections, vote itzuli ützüli (ZU) üngürü (ZU) haitada (BL)
il a été élu au second tour
bigarren itzulian hautetsia izan da
tour de scrutin
bozkaldi
e)  = circonférence
inguru üngürü (ZU)
le tour de ses yeux était souligné d'un trait noir
begi inguruak beltzatuak zituen begi üngürüak belztürik zütüan (ZU)
f)
 = taille, mesure neurri izari
tour de tête
buru-itzuliaren neurri bürü-üngürüaren izari (ZU)
tour de cou
lepo neurri
tour de taille
gerri neurri
tour hanches
gerruntze neurri anka neürri (ZU)
tour de poitrine
de homme papoko neurri
de femme bularraldeko neurri
g)
 = rotation itzuli ützüli (ZU) bira
de écrou, clé itzuli üngürü (ZU) bira
il avait refermé la porte et avait donné deux tours de clé
borta berriz zerratü züan eta giltzari bi üngürü eman (ZU)
l'hélice a fait deux tours
helizeak bi itzuli egin ditu
régime de 2000 tours (minute)
(minutuan) 2.000 itzuliko abiadura (minütan) 2.000 ützüliko abiadüra (ZU) 2.000 itzuli minutuko abiadura
un 33 tours
33 itzuliko disko
un 45 tours
45 itzuliko disko
un 78 tours
78 itzuliko disko
donner un tour de clé
gako itzuli bat eman giltz üngürü bat eman (ZU)
faire un tour sur soi-même
itzulia eman
la danseuse fit plusieurs tours sur elle même
dantzariak itzuli batzuk eman zituen dantzariak berartan üngürü zonbait egin zütüan (ZU)
à tour de bras:
frapper, taper eman-ahala
notre sot lève le gros bâton qu'il tient à la main et frappe le juge au front à tour de bras
gure mutiko zozoak eskuan zuen makila lodi bat altxatzen du eta eman ahala jotzen du jujea kopetan
lancer, jeter besagainka tira ahala
il était trop honnête pour louer ouvertement quelqu'un, en lui lançant des fleurs à tour de bras
sobera fina zen sudurrera laudatuz, nihori besagainka lore botatzen aritzeko
composer, produire tira ahala
il écrivait des chansons à tour de bras
tira ahala ari zen kantu idazten
critiquer azkarki
il critique le gouvernement à tour de bras
gobernua saka ahala saka kritikatzen du
ils licenciaient à tour de bras
langile ihaurri kanporatzen zuten tira ahala langile kanporatzen züen (ZU)
h)
 = tournure
de situation, conversation itxura
la situation prend un tour dramatique
egoerak itxura lazgarria hartzen ari du egoera itxüra lazgarriaren hartzen ari da (ZU)
 = phrase erran-molde (ZU / BL) itzulika
i)  = exercice
de jongleur, prestidigitateur jokaldi
tour d'adresse
eskuaire jokaldi trebezia jokaldi (ZU)
tour de cartes
kartazko jukutria
et le tour est joué!
hara, egina da!
c'est un tour à prendre!
esku ukaldia hartu behar da! eskü kaldüa hartü behar da! (ZU)
avoir plus d'un tour dans son sac
azeri zaharra izan haxeri zaharra izan (ZU)
j)
 = duperie jukutria jükütria (ZU)
jouer un tour à qn
norbaiti jukutria bat egin norbait zakuan sartu norbaiti ziria sartu
un sale tour
joko txarra jokü tzarra (ZU)
k)
 = machine tornu
tour de potier
eltzegile tornu
tour de chant
kantaldi
tour de force
balentria
le Tour de France
Frantziako itzulia
tour de garde
zaintza aldi
tour d'honneur (Sport)
ohorezko itzuli
tour d'horizon
gain soako gain so (ZU) gainez gaineko behako
faire un tour d'horizon de la situation
egoerari gain soako bat eman
tour de main
avoir un tour de main
eskuairea ukan trebe izan (ZU)
en un tour de main
xixta batez burua itzul artean
tour de manivelle
biradera itzuli
le premier tour de manivelle est prévu pour octobre
de film filmaketaren lehen hasteak urriko pentsatuak dira
tour de piste (Sport)
(pista) itzuli (pista) ützüli/üngürü (ZU)
dans un cirque (pista) itzuli
tour de reins
gerriko min
attraper un tour de reins
gerriko mina bildu