[chercher des mots basques à l'intérieur du dictionnaire]

aux mots basques

tôt

tôt /to/ adverbe
a)
 = de bonne heure goizik goiz
se lever/se coucher (très) tôt
(arras) goizik jaiki/etzan (zinez) goizik jeiki/etzan (ZU)
il arrive toujours tôt le jeudi
beti goizik heltzen da ortzegunetan
venez tôt dans la soirée
zatozte goizik iluntzean
tôt dans l'année
urtearen hastapenean
Pâques tombe tôt cette année
Pazko goiz da aurten
b)
 = avant un moment déterminé, habituel ou prévu goiz- lehen-
il est un peu trop tôt pour le juger
doi bat goizegi da jujatzeko goixka da jüjatzeko (ZU)
si tu étais venu une heure plus tôt, tu l'aurais rencontré
oren bat lehenago etorri bahintz ikusiko huen oren bat lehen jin bahintz ikusiko hüan (ZU)
elle m'avait téléphoné une semaine plus tôt
aste bat lehenago deitu ninduen
ce n'est pas trop tôt!
ordu zen! ez da goizegi!
c)
 = vite goiz- lehen-
si seulement vous me l'aviez dit plus tôt!
goizago erran bazenit! goizago erran bazeneitan! (ZU) lehenago erran bazenit!
le plus tôt possible
ahal bezain goiz(ik) ahalik goizena egin ahala goiz
le plus tôt sera le mieux
goizago eta hobe
je ne m'attendais pas à le revoir si tôt
ez nuen uste hain goiz berriz ikustea
cette soirée, je ne l'oublierai pas de si tôt!
gaualdi hori, ez dut berehala ahanztekoa!
une occasion pareille ne se représentera pas de si tôt
halako paradarik ez dugu berehalakoan ikusiko holako paradarik ez zaikü berehala agertüren (ZU)
au plus tôt:
il peut venir jeudi au plus tôt
goizenik, ortzegunean jiten ahal da
il faut qu'il vienne au plus tôt
lehenbailehen jin behar du
tôt ou tard:
goiz edo berant