[chercher des mots basques à l'intérieur du dictionnaire]

aux mots basques

jour

jour /ʒuʀ/ 1 nom masculin
a)
egun egün (ZU)
trois fois par jour
egunean hiru aldiz egunean hiruretan (BL) egunean hirutan (g.er.)
c'est à deux jours de marche
bi egunen bidean da
faire 30 jours
de prison 30 egun egin
quel jour sommes-nous?
zein egun da? zer egün da? (ZU)
le jour de Noël
Eguberri eguna
un jour il lui a écrit
egun batez idatzi dio
un jour viendra où ...
...-en eguna jinen da egun bat etorriko da ... bait-...
quand viendra le jour où il me faudra laisser ce monde
mundu hau utzi beharko dudan eguna jinen delarik
l'instituteur nous faisait tirer à la carabine sur un carton, car le jour viendrait où il faudrait reprendre aux Allemands les provinces d'Alsace et de Lorraine
errientak karabina batekin kartoi bati tiroka ariarazten gintuen, jinen baitzen eguna Alsazia eta Lorrenako probintziak alemanei berriz hartu beharko baitzitzaizkien
ils s'aiment comme au premier jour
lehen egunean bezala elkar maite dute
dès le premier jour
lehen egunetik beretik
être dans un bon jour
aldi/aldarte onean izan trenpü honean izan (ZU)
décidément ce n'est pas mon jour!
ez da dudarik, ez da hau ene eguna!
ce n'est vraiment pas le jour!
zinez ez da batere egun egokia! zinez ez da batere horretarako eguna!
au jour d'aujourd'hui
egungo egunean egünko egünean (ZU) gaurko egunean
du jour où sa femme l'a quitté, il s'est mis à boire
emazteak utzi duen egunetik edanari eman da
il y a deux ans jour pour jour
duela bi urte egunez egun
tes deux enfants, c'est le jour et la nuit
hire bi haurrak, eguna eta gaua dituk
c'est le jour et la nuit!
eguna eta gaua bezala dira!
à jour:
être à jour
egin beharrak eginak izan
êtes-vous sûr que l'enfant est à jour dans ses vaccins ?
segur zara haurrari egin beharreko txertoak egin zaizkiola?
mettre à jour
eguneratu egünealatü (ZU)
tenir à jour
eguneraturik atxiki egünealatürik etxeki (ZU)
ce tarif n'est plus à jour
prezio hori ez da eguneratua
se mettre à jour dans son travail
berantean diren lanak egin
du jour:
un œuf du jour
eguneko arroltzea
les nouvelles du jour
eguneko berriak
le héros du jour
eguneko heroia
l'homme du jour
egun aipu den gizona
de jour:
crème, équipe, service egunazko
hôpital de jour
pour traitement egunazko ospitale
psychiatrique kanpoko ospitale
pour activités egunazko zentro
être de jour
egunaz lan egin
il travaille de jour cette semaine
aste honetan egunaz ari da lanean
voyager de jour
egunaz bidaiatu
de jour comme de nuit
egunaz ala gauaz egunaz bezala gauaz
jour et nuit:
gau eta egun
ils ont travaillé jour et nuit
gau eta egun ari izan dira lanean
tous les jours:
egun guziez (BL) () egun oroz egunero (zab.)
de tous les jours
egun guzietako eguneroko (zab.) egun orozko (g.er.)
dans la vie de tous les jours
eguneroko bizian egünoroztako bizian (ZU)
mon manteau de tous les jours
ene egun guzietako berokia
un beau jour:
halako egun batez
à vrai dire, si un beau jour, dans une terrible bataille, une bonne fois pour toutes, tous les hommes s'entretuaient, il y aurait sur terre une paix pleine et perpétuelle
egia erran, halako egun batez, gudu izigarri batean, behin betikotz, munduko gizon guziek elkar hiltzen balute oro, bake osoa eta betierekoa litzateke lurrean
un de ces jours:
egun horietarik batez/batez
je pense qu'un de ces jours notre fils nous dira qu'il se marie; comme vous le savez, il y a longtemps qu'il a une liaison avec Kristina
nik uste egun horietarik batez semeak erranen digun ezkontzen dela; dakizun bezala, aspaldian atxikitzen du Kristinarekin
à un de ces jours!
ondoko egunak arte!
un jour ou l'autre:
goiz edo berant bihar edo etzi
à ce jour:
gaur egun egungo egunean egünko egünean (ZU)
il n'existe à ce jour aucun traitement efficace
gaur egun ez da tratamendu eraginkorrik
au jour le jour:
existence, gestion egunean egunekoa
vivre au jour le jour
 = sans souci egunean egunekoa eginez bizi
 = pauvrement egunean egunekoarekin bizi
jour après jour:
egunetik egunera egünetik egüneala (ZU)
de jour en jour:
egunetik egunera egünetik egüneala (ZU)
d'un jour à l'autre:
on l'attend d'un jour à l'autre
 = incessamment egun batetik bestera igurikatua da
il change d'avis d'un jour à l'autre
 = très rapidement egun batetik bestera iritziz aldatzen da egün batetik besteala ideiaz kanbiatzen da (ZU)
du jour au lendemain:
egunetik biharamunera egünetik biharameneala (ZU)
ça ne se fera pas du jour au lendemain
ez da egunetik biharamunera eginen
b)
 = lumière, éclairage argi
il fait jour
argia da
demain, il fera jour à 7 heures
bihar, 7etan argituko du
je fais ça le jour
hori egun argiz egiten dut
se lever avant le jour
argitu aitzin jaiki argia gabe jaiki
au petit jour:
argi zirrintean goizaldean argi azkorrian (ZU)
jeter un jour nouveau sur:
zerbaiti argi berri bat eman/ekarri
mettre au jour:
argitara atera
après avoir tari les sources des rivières, il met au jour ce qui était caché
ibaien iturriak agorrarazi eta argitara ateratzen du gorderik zegoena
se faire jour:
agertu
on entendait partout ces questions, et finalement, la vérité se fit jour
galdera hauek entzuten ziren denetan, eta azkenean, egia agertu zen
sous un jour favorable:
montrer qch sous un jour favorable
zerbaiten itxura ona erakutsi
voir qch sous un jour favorable
zerbait alde onetik ikusi zerbait alde honetik ikusi (ZU)
se présenter sous un jour favorable
 sujet:projet itxura ona izan
c)  = naissance
donner le jour à
mundura eman/ekarri
elle n'avait plus de nouvelles de son fiancé, alors qu'elle avait donné le jour à leur enfant
ez zuen gehiago senargaiaren berririk, berak aldiz bien haurra mundura emana zuen
voir le jour
agertu agertü (ZU)
ce livre ne verra jamais le jour
liburu hori ez da sekula agertuko
 sujet:projet agertu
une série de projets avait vu le jour
proiektu parrasta bat sortu zen
d)
 = ouverture arteka
un jour apparaît dans la muraille
arteka bat ageri da harresian
2 jours nom masculin pluriel
a)
 = période egunak
il faut attendre des jours meilleurs
egun hobeak igurikatu behar dira egün hobeek egürüki behar düe (ZU)
aux beaux jours
udaberriko egun ederretan bedatseko egün ederretan (ZU)
ces vedettes ont fait les beaux jours de Broadway
izar horiek Broadwayko garai ederrak markatu dituzte
du Moyen Âge à nos jours
Erdi Arotik egun arte
de nos jours
egungo egunean egünko egünean (ZU) gaurko egunean
ces jours-ci:
il a fait très beau ces jours-ci
biziki aro ederra izan da egun hauetan oso aro ederra zen egün hauetan (ZU)
elle doit arriver ces jours-ci
egun hauetan etorri beharra da
ceux qui veulent prendre l'avion ces jours-ci
egun hauetan hegazkina hartu nahi dutenak
b)  = vie
jusqu'à la fin de mes jours
ene azken egunak arte
finir ses jours à l'hôpital
eritegian/ospitalean pausatu azken egunak eritegian pasatu
son état ayant empiré au cours des derniers jours, il a été conduit à l'hôpital de Bayonne et c'est là qu'il a fini ses jours, bien paisiblement
hondar egunetan gaizkiturik, Baionako ospitalera eramana izan da eta han da pausatu, franko goxoki
après être tombé malade, il a fini ses jours à l'hôpital, emporté finalement par les abcès, la tuberculose et l'hydropisie
eritu eta, biziko azken egunak ospitalean pasatu zituen, atsesek, tuberkulosiak eta hidropesiak eramaten zutela azkenean
mettre fin à ses jours
nork bere buruaz beste egin nork bere bürüaz beste egin (ZU)
nous gardons cela pour nos vieux jours
hori zahartzen gareneko atxikitzen dugu hori zahartzaroko atxikitzen dugu hori zahartzaroko etxekitzen dügü (ZU)
le jour de l'An
Urtats Urteberri egun
si en beaucoup d'endroits le jour de l'An est le premier janvier, en Chine et en Asie du Sud-est, le jour de l'An est un peu plus tard, à la fin de janvier ou début février pour nous, c'est selon
anitz tokitan, urtats baldin bada urtarrilaren lehenean, Txinan eta Asia hego-ekialdean barna, Urtats berantago dute, gure urtarril hondarrean edo otsail hastean, nola gerta
jour de congé
opor egun (zuz.) pausü egün (ZU)
jour de deuil
dolu egun
jour férié
besta egun jaiegun (MD)
jour de fête
 = férié besta egun jaiegun (MD)
jour de maladie
eritasun(ezko) egun eritarzün(ezko) egün (ZU)
le jour des Morts
hilen eguna
jour de repos
de salarié pausa egun
après deux jours de repos, il est reparti
bi pausa egun hartu eta, itzuli da
le jour des Rois
errege eguna ()
jour de sortie
de domestique baimen egun
de élève ateratzeko egun
jour de semaine
astelegun (BL) astegun
jour de travail
lan egun