[euskarazko hitzak bila Nola Erran hiztegiaren barnean]

euskarazko hitzetan

pas

pas // nom masculin
a)
urrats ürrats (ZU) pauso (MD) oinkada (MD) (g.er.)
ils entendirent des bruits de pas
urrats batzuk entzun zituzten
faire un pas en arrière reculer d'un pas
urrats bat gibelera egin ürrats bar gibel egin (ZU) urrats batez gibelatu ürrats batez gibeltü (ZU)
faire un pas en avant avancer d'un pas
urrats bat aitzinera egin urrats batez aitzinatu ürrats batez aitzinatü (ZU)
revenir ou retourner sur ses pas
gibelera itzuli ber bidetik ützüli (ZU)
marcher à grands pas
urrats handiz ibili ürrats handiz ebili (ZU)
pas à pas
urratsez urrats
à chaque pas
urrats guziez ürrats oroz (ZU) urrats bakoitzean
ne le quittez pas d'un pas
ez dezazula urrats batez ere utz
faire ses premiers pas
nork bere lehen urratsak egin
pas de danse
dantza urrats piko (BL)
il n'y avait pas là un seul homme jeune qui savait faire un pas dans cette danse basque
ez zen gizon gazte bakar bat han euskaldun dantza horretan piko baten ere ematen zakienik
trace de pas
oin(en) hatz (BL) hoin(en) herexa (ZU) oinatz (MD)
d'un pas ressé
haia-haia fia-fia (ZU)
le même homme que la veille vit trois filles rondelettes et trois ou quatre femmes allant d'un pzs pressé vers Aranbeltz
bezperako gizon berak, hiru neska pottolo eta hiruzpalau emakume, Aranbeltz aldera haia haia joanki ikusi zituen
Avec un tel froid, avec une telle période de neige, le lapin a sûrement faim. D'un pas pressé, je vais lui amener cette carotte et je reviendrai
Holako hotzarekin, holako elürtearekin, gose dateke segür ere untxi grisa. Haia, haia, pastanagre hau eramanen deiot eta ützüliko niz. (ZU)
on voyait Plaxtür, aller d'un pas pressé chez le voisin par le bord du pré
ikusten günüan Plaxtür, fia-fia, soro bazterrari gainti joaiten aüzoalat (ZU)
b)
 = distance urrats ürrats (ZU)
c'est à deux pas d'ici
hemendik bi urratsetan da
c)
 = vitesse urrats ürrats (ZU)
(Militaire)
urrats
ils marchent d'un bon pas
urrats onean doaz
presser le pas
urratsa zalutu ürratsa zaletü (ZU)
ralentir le pas
urratsa eztitu ürratsa baraxtü (ZU)
marcher au pas
urratsean ibili
"roulez au pas"
"emeki ibil" "erreposki aitzina"
au pas de course
lasterka
d)
 = démarche urrats ürrats (ZU) ibilmolde
d'un pas lourd
urrats pisu batez ürrats pezü batez (ZU)
e) locutions
la science avance à grands pas
zientzia urrats handiz aitzinatzen ari da
faire les premiers pas (=s'engager, commencer)
lehen urratsak egin
faire le premier pas (pour faire cesser une fâcherie, ou un conflit)
lehen urratsa egin
il n'y a que le premier pas qui coûte
lehen urratsa da bakarrik gostatzen dena
à pas de loup
oin puntetan hoin püntetan (ZU)
à petits pas
urrats xehean
Adeux heures, on pouvait voir les trois routes principales noires de monde, couvertes d'hommes, tant de gens venant des quartiers du village et des villages voisins, tant de gens allant à petits pas au même endroit
bi orenetan ikus zitezkeen hiru erregebideak beltz beltza gizonez estaliak, herriko beste etxe-mulko bai eta auzo herrietarik toki berera urrats xehean joanki hainbeste lagun
j'y vais de ce pas
oraintxe berean noa arrunt banoa (ZU)
prendre le pas sur
 + personne aitzina hartu aitzinea hartü (ZU) nagusitu
il a pris le pas sur nous
nagusitu zaigu nausitü zaikü (ZU)
franchir/sauter le pas
jauzia egin azken urratsa egin
il hésitait à quitter son travail, il n'osait pas franchir le pas
dudan zegoen lana utzi behar ote zuen, ez zen menturatzen jauzi horren egitera
le pas de Calais
 = détroit Pas de Calais itsasartea
pas de l'oie
antzara urrats
le pas de la porte
alartzea ate aitzina borta aitzine (ZU) atalasea (g.er.)
pas de vis
abisa-hari (BL)